Precies 35 jaar geleden ging de speelfilm Pink Floyd: The Wall in bioscooppremière in het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk. Op 23 mei 1982 was de film al te zien (buiten mededinging) tijdens het jaarlijkse Filmfestival in het Franse Cannes. In ons land moesten we geduld hebben, want pas op 9 september bereikte de op Pink Floyds gelijknamige dubbelalbum gebaseerde film de Nederlandse filmtheaters.
De film werd geregisseerd door de beroemde Britse regisseur Alan Parker, die eerder films maakte als Melody (1971), The Evacuees (1974), Bugsy Malone (1976), Midnight Express (1978), Fame (1980) en Shoot The Moon (1982). Later maakte hij bijvoorbeeld ook Birdy (1984), Angel Heart (1987), Mississippi Burning (1988), Come See The Paradise (1990), The Commitments (1991), The Road To Wellville (1994), Evita (1996), Angela’s Ashes (1999) en The Life Of David Gale (2003). Vijf van zijn films werden genomineerd voor een Oscar voor Beste Film.
Het verhaal is voor de classic rock-liefhebbers ongetwijfeld bekend, maar in het kort gaat de film over rockzanger Pink, die door diverse factoren uit het verleden én het heden – mede onder invloed van drugs – zich steeds meer opsluit en afkeert van de werkelijkheid. De film volgt Pink tijdens zijn jeugd en zijn schooltijd, waarin hij langzaam een muur om zich heen bouwt om zich te beschermen tegen de buitenwereld.
Toenmalig Boomtown Rats-zanger Bob Geldof speelde de hoofdrol, in 1982 was hij buiten het VK nog niet erg bekend, dat gebeurde pas in 1984 (Band Aid) en 1985 (Live Aid). Andere belangrijke rollen waren er voor Christine Hargreaves, Eleanor David, Alex McAvoy, Bob Hoskins en Michael Ensign. Roger Waters schreef (zoals bekend) het merendeel van de songs op het originele album en voor de film schreef hij ook het scenario. De opnames vonden plaats tussen september en december 1981, op verschillende locaties in het Verenigd Koninkrijk (o.m. het oude Wembley Stadium), vooral in en rond Londen. De filmstudio-opnames werden vooral gemaakt in Pinewood Studios, Iver Heath, Buckinghamshire, Engeland.
The Wall is grotendeels een ‘gewone’ speelfilm en voor een klein gedeelte (ca. 15 minuten) een animatiefilm, gemaakt door Gerald Scarfe, die al bekend was geworden door de videoclips van The Wall en gigantische opgeblazen poppen tijdens Pink Floyd concerten.
Muziekfilm
De film bevat maar weinig dialogen, de muziek in combinatie met de beelden vertellen het verhaal. Als basis worden de songs van het originele The Wall-album gebruikt, waarbij in enkele gevallen de zang door Bob Geldof wordt verzorgd. Drie songs van het origineel worden niet in de film gebruikt: Hey You, The Show Must Go On en Empty Spaces, maar in plaats van deze laatste What Shall We Do Now. Dat nummer is in feite wat oorspronkelijk op kant twee van het album zou komen, maar vanwege ruimtegebrek sneuvelde.
In de film krijgt What Shall We Do Now wel een plek in het scenario, ook vanwege de beeldende tekst, die handelt over materialisme. Nieuw zijn When The Tigers Broke Free (part 1 en 2), What Shall We Do Now? en 5:11 AM (The Moment Of Clarity). Pink citeert tijdens de scene van Stop slechts een paar regels uit dit nummer, dat uiteindelijk op Waters’ soloalbum in 1984 zou komen.
Veel relevanter en noemenswaardiger in dit kader is dat tijdens dezelfde scene Pink een paar regels uit Your Possible Pasts citeert, dat op het volgende Pink Floyd-album The Final Cut terecht zou komen en waarmee een directe link tussen The Wall, de film van The Wall en The Final Cut is gelegd. Verschillende songs zijn geheel of gedeeltelijk opnieuw opgenomen, ingekort of juist verlengd, soms zijn instrumenten toegevoegd, soms werden songs opnieuw gemixt. De totale speelduur van de film is 95 minuten.
Uiteraard spelen de vier Pink Floyd-muzikanten de muziek: Roger Waters, bas en zang, David Gilmour, gitaar en zang (zowel Waters als Gilmour speelden ook toetsen. Gilmour speelt daarnaast veel bas op The Wall, en Waters grijpt regelmatig naar gitaren), Nick Mason, drums en percussie en Richard Wright, toetsen en zang). Ook werkten meerdere muzikanten mee aan de soundtrack, zoals Andy Brown, Joe Chemay, Stan Farber, Jon Joyce, Fred(die) Mandell, Jeff Porcaro en (zijn vader) Joe Porcaro, Lee Ritenour, Steve Sidwell, Toni Tennille, Willie Wilson, Snowy White en Peter Wood.
De soundtrack werd vreemd genoeg alleen in Rusland uitgebracht, als bootleg op vinyl, op het Celluloid-label, al komt de originele bootleg (dubbel-lp) uit de VS. De cd-versies (uit 1993) zijn in Europa gemaakt (Luxemburg, Italië en Tsjechië). Op internet circuleren meerdere versies van de soundtrack, zoals een quadrafonische en (waarschijnlijk zelfgemaakte) surround versie.
De film werd onderscheiden met twee BAFTA Awards (Britse filmprijzen), in de categorieën Beste Song en Beste Muziek, in 1983. Gerald Scarfe werd genomineerd voor Beste Poster bij de Saturn Award. Het budget voor het maken van de film was 12 miljoen dollar; de opbrengst ongeveer 22,2 miljoen dollar (in de VS). De film werd uitgebracht door de Amerikaanse filmgigant Metro-Goldwyn-Mayer. Pink Floyd: The Wall werd op videoband (VHS en Betamax) uitgebracht en later op dvd, hoewel als zodanig aangekondigd, is er nog geen bluray-versie verschenen.
