Vandaag 25 jaar geleden, op 25 augustus 1992, werd het live-album (MTV) Unplugged van Eric Clapton uitgebracht op het Reprise-label. Het was de opvolger van de soundtrack Rush, die in januari 1992 uitkwam en waarop de grote hit Tears In Heaven staat (dat Clapton in 1993 drie Grammy Awards opleverde, voor deze versie), geschreven naar aanleiding van het overlijden van Claptons zoontje Conor, die in 1991 uit een raam op de 53ste verdieping was gevallen.
Vanaf 1989 maakte de toenmalige muziekzender MTV regelmatig opnames van akoestische (vandaar de naam, hoewel veel instrumenten wel degelijk d.m.v. een kabel met een versterker verbonden waren) concerten van bands en artiesten, die later werden uitgezonden. Eerst alleen in de VS, later wereldwijd, toen MTV in (vrijwel) alle werelddelen ging uitzenden. In 2002 kwam er een eind aan de Unplugged-uitzendingen, maar eerder deze week werd bekendgemaakt dat het programma vanaf 8 september weer te zien is, met nieuwe afleveringen.
Al vanaf het eerste seizoen deden grote namen uit de popmuziek mee aan het programma, zoals Stevie Ray Vaughan, Aerosmith, Elton John, Sinéad O’Connor en hardrockers Poison. In 1991 was Paul McCartney te gast, zijn optreden werd korte tijd later op cd uitgebracht onder de titel Unplugged (The Official Bootleg), dit werd een groot verkoopsucces. Andere acts die hun optreden op cd uitbrachten waren Mariah Carey: de EP MTV Unplugged, Rod Stewart (met Ronnie Wood) met het album Unplugged… And Seated, natuurlijk Nirvana met MTV Unplugged In New York en niet te vergeten Bruce Springsteen, die al na een paar songs het unplugged zijn achterwege liet en zijn optreden elektrisch vervolgde. Dat leverde later de cd (Un)Plugged, die indertijd ‘slechts beperkt en tijdelijk’ verkrijgbaar was, maar die je nog steeds gewoon in de cd-winkels tegenkomt.
De opnames
De opnames van het Eric Clapton-optreden werden op 16 januari 1992 gemaakt in de Bray Film Studios in Windsor, Engeland, voor zo’n 150 fans, die hadden meegedaan aan een wedstrijd van BBC Radio 1. De muzikanten bij dit optreden waren: Eric Clapton (leadzang, akoestische gitaar, dobro, kazoo), Andy Fairweather Low (akoestische gitaar, mondharmonica), Nathan East (akoestische bas, backing zang), Steve Ferrone (drums), Ray Cooper (percussie), Chuck Leavell (piano) en de backing vocalisten Katie Kissoon en Tessa Niles. De producer was Russ Titelman en de opnametechnicus was James Barton. Ted Jensen verzorgde de techniek bij de mastering en Steve Boyer deed de mix in Power Station in New York City.
Tijdens de opnames werd regelmatig een song opnieuw gespeeld, omdat Clapton niet tevreden was over de eerste versie. In totaal werden er 25 songs opgenomen, waaronder dus een aantal ‘tweede takes’. Clapton hield zich aan het format van de Unplugged-uitzendingen en speelde dus alle songs op akoestische gitaar (meestal zijn Martin 000-42 gitaren). Het was zeker wennen, althans voor ondergetekende, om de akoestische versies van alle songs te waarderen, terwijl je die alleen in de elektrische uitvoering kent. Met name aan de unplugged versie van Layla kan ik nog steeds niet wennen (sorry!), want de originele Derek & The Dominos-versie vind ik echt superieur.
Het album
De tv-opname werd in twee delen uitgezonden, in het eerste deel (op 11 maart 1992 in de VS uitgezonden) zaten tien songs, in deel twee (in juni 1992) zes songs, waarvan Layla en Rollin’ And Tumblin’ in beide uitzendingen zaten. Op de originele cd-uitgave staan deze veertien songs: Signe, Before You Accuse Me, Hey Hey, Tears In Heaven, Lonely Stranger, Nobody Knows You When You’re Down And Out, Layla, Running On Faith, Walkin’ Blues, Alberta, San Francisco Bay Blues, Malted Milk, Old Love en Rollin’ And Tumblin’. De totale speelduur van de cd is 61:47. Naast de cd-versie werd er ook een vinylversie uitgebracht, met een klaphoes. Rollin’ And Tumblin’ ontbreekt op deze uitgave. In een aantal landen werd het album ook op muziekcassette uitgebracht.
Al snel na de release van het album (wat ongetwijfeld getriggerd werd door de veelvuldig herhaalde tv-uitzendingen) bleek het een schot in de roos, die de verkoop van veel andere platen van Eric Clapton ook flink deed stijgen. De critici waren erg lovend over het album en behalve een flinke wereldwijde verkoop wist het album ook flink wat belangrijke prijzen te winnen. Bij de jaarlijkse Grammy-uitreiking in 1993 wist Unplugged maar liefst drie awards te winnen, waaronder Album Of The Year. Voor Tears In Heaven (de versie op het album Rush) won Clapton ook drie Grammy’s.
Het album behaalde in veel landen de nummer één-positie op de albumlijsten, zoals in Australië, Canada, Denemarken, Nederland, Japan, Nieuw-Zeeland en de Verenigde Staten. Gouden en platina onderscheidingen waren ook niet aan te slepen! In de VS zelfs een diamanten onderscheiding, voor meer dan tien miljoen verkochte exemplaren!
Unplugged werd ook op video (VHS), laserdisc en later op dvd uitgebracht, hierop de veertien songs die indertijd werden uitgezonden via MTV. In oktober 2013 werden het album en de dvd opnieuw uitgebracht, onder de titel Unplugged: Expanded & Remastered. Op het album staan de originele, geremasterde, veertien tracks plus zes andere tracks, waaronder twee versies van My Father’s Eyes. De dvd bevat de originele (geremasterde) concertopnames, aangevuld met ruim 60 minuten niet eerder vertoonde opnames van de repetities.