Op 12 juni 1987 werd het album Clutching At Straws van Marillion wereldwijd uitgebracht op het EMI-label en op Capitol in de VS. Het is de vierde langspeler van de Britse progressieve rockband en de laatste met Fish (Derek William Dick) als leadzanger. Van het album werden drie singles uitgebracht: Incommunicado, Sugar Mice en Warm Wet Circles, die allemaal de Britse Top 40 haalden.
De opnames werden in de Londense Westside Studios gemaakt, onder leiding van de gerenommeerde producer Chris Kimsey (Rolling Stones, ELP, Ten Years After, Yes), die dit ook al deed op het doorbraakalbum Misplaced Childhood (1985). De opnametechniek werd gedaan door Nick Davis en zijn assistent Richard Sullivan. Wanneer de opnames precies waren, hebben we niet kunnen achterhalen. Het mixen gebeurde in de Advision Studios in Londen, door David Jacob.
Marillion bestond in 1987 uit de volgende muzikanten: Fish (zang), Steve Rothery (gitaar), Pete Trewavas (bas), Mark Kelly (toetsen) en Ian Mosley (drums). Verder werkte aan de opnames achtergrondzangeres Tessa Niles mee. Daarnaast deed John Cavanaugh de stem van Dr. Finlay in Torch Song en verzorgde Chris Kimsey achtergrondzang op Incommunicado. Clutching At Straws was de opvolger van het mini-album/ep Brief Encounter (1986) en Misplaced Childhood.
De bandleden hadden voordat de daadwerkelijke opnames van start gingen maandenlang aan de songs voor het album gewerkt en er werden dan ook veel demo’s opgenomen. Alle elf songs op Clutching At Straws staan wat betreft de muziek en de arrangementen op naam van de vijf bandleden, alle teksten zijn door Fish geschreven.
Het verhaal
Het overheersende thema van Clutching At Straws gaat over een jonge artiest, die ten onder dreigt te gaan aan zijn alcoholverslaving. Dat deze zuiplap enkele overeenkomsten vertoont met Derek William Dicks alter ego Fish is dan ook geen toeval. Door middel van Torch, deze jonge artiest, houdt hij zichzelf in feite een spiegel voor om op die manier zijn buitensporig drankgebruik en exorbitante levensstijl onder ogen te kunnen zien. In het dagelijks leven van 1987 was het voor de Marillion-leden dan ook verre van eenvoudig om met Fish en zijn gedrag om te kunnen gaan. Een jaar later, na de tour om Clutching At Straws te promoten, verliet hij dan ook de band om een solocarrière te beginnen, die veel ups en downs kende en die hij in 2016 met een live-uitvoering van Misplaced Childhood afsloot, om zich uit de muziekwereld terug te trekken met zijn nieuwe, Duitse, geliefde. Hij is dan ook verhuisd naar Duitsland. Zoals bekend gingen de andere vier Marillion-leden verder met zanger Steve Hogarth (a.k.a. ‘h’) en zij gaan nog altijd onverdroten en met veel succes verder.
Het album
Clutching At Straws opent met Hotel Hobbies, gevolgd door Warm Wet Circles, That Time Of The Night (The Short Straw), Going Under, Just For The Record, White Russian, Incommunicado, Torch Song, Slàinte Mhath (= Good Health, een proost op z’n Schots), Sugar Mice en The Last Straw: Happy Ending. Het Happy Ending-gedeelte duurt vier seconden en daarin hoor je iemand “No!” schreeuwen en daarna Fish lachen. De totale speelduur van het album is 52:19. Bijzonder: in het cd-boekje staan de songteksten afgedrukt, en onder iedere tekst staat vermeld waar(door) deze geschreven of geïnspireerd zijn.
Het hoesontwerp is een idee van Fish, waarin zowel enkele van de songteksten als enkele van zijn helden zijn verwerkt, op zowel de voorkant als de achterkant. De setting is in een Britse pub (The Bakers Arms in Colchester), waarop de vijf bandleden plus de volgende mensen te zien zijn: Op de voorkant van links naar rechts Robert Burns, Dylan Thomas, Truman Capote en Lenny Bruce. Op de achterkant van links naar rechts John Lennon, James Dean en Jack Kerouac. De foto’s van de bandleden die erin verwerkt zijn, werden gemaakt door Janus Van Helfteren. De uitvoering werd gedaan door Mark Wilkinson, die overigens niet tevreden was over het uiteindelijke ontwerp, omdat het allemaal ‘snel, snel’ moest omdat de releasedatum naderde.
Het album is opgedragen aan Tony Stratton Smith, de in maart 1987 overleden oprichter van Charisma Records en een belangrijk persoon in de beginjaren van de Britse progressieve rockmuziek. Clutching At Straws werd op cd (het eerste Marillion-album op cd), muziekcassette en vinyl (zowel ‘gewoon’ als op picturedisc) uitgebracht. In 1999 werd het album door EMI (en Sanctuary in de VS) opnieuw uitgebracht als dubbelcd, met op de tweede disc twaalf songs, zowel uitgebreide als ingekorte versies van songs op Clutching At Straws als ook songs die waren afgevallen voor het album en twee demoversies. In 2013 kwam Clutching At Straws opnieuw op vinyl (180 grams) uit, op het Parlophone-label (= ook EMI).
Clutching At Straws werd een commercieel succes èn kreeg over het algemeen lovende kritieken. In het Verenigd Koninkrijk werd de tweede plaats op de albumlijst behaald en nummer drie in onder meer Duitsland, Nederland, Noorwegen en Zwitserland. In Duitsland kreeg de band er een gouden plaat voor (250.000 exemplaren), evenals in het VK (100.000 stuks).
Na Clutching At Straws
Na het vertrek van Fish werd de live-dubbelaar The Thieving Magpie (La Gazza Ladra) uitgebracht, met onder meer opnames van de laatste tour met Fish, hoewel het merendeel in 1984 en 1986 is opgenomen. Meer opnames van de Clutching-tour zitten in de Curtain Call box en de Early Stages (1982-1987)-boxset. Daarvoor was nog een cd met b-kantjes en live-opnamen in de markt gezet, onder de titel B-sides Themselves. In september 1989 kwam de eerste langspeler met Steve Hogarth uit, Seasons End getiteld, wat meteen een succes betekende: nummer zeven op de Britse albumlijst. Fish kwam in januari 1990 met zijn eerste soloplaat, Vigil In A Wilderness Of Mirrors. Deze was in juni 1989 al helemaal klaar, maar EMI besloot om de release uit te stellen, zodat het album niet met dat van het nieuwe Marillion zou clashen. Vigil bereikte nummer vijf als hoogste notering in de Britse albumlijst. Het was het enige soloalbum van Fish dat door EMI werd uitgebracht, pas na een rechtszaak werd het contract tussen beide verbroken (in het oorspronkelijke Marillion-contract met de platenmaatschappij was opgenomen dat EMI niet alleen de band, maar ook de afzonderlijke leden vastlegde). Fish tekende hierna een contract met Polydor. Marillion bleef nog tot in de jaren negentig verbonden aan EMI, waarna de band het eigen label, Racket Records, oprichtte, waarop nog steeds de cd’s, lp’s, dvd’s en blu-rays worden uitgebracht.